نکاتی برای تضمین ایمنی موتورسیکلت و راکب
تعریف دقیقی از آفرود و آفرودر نمی‌توان ارائه داد. در حالت کلی هر وسیله‌نقلیه‌ای که بتواند خارج از جاده‌های آسفالت حرکت کند یک وسیله آفرود است و راننده آن یک آفرودر. با این حال نظر حرفه‌ای‌ها به خصوص آفرودرهای متخصص موتورسیکلت کمی با این تعریف ابتدایی متفاوت است. حتی به نظر آن‌ها موتورسیکلتی که از تایرهای بزرگ، سیستم تعلیق حرفه‌ای، ملزومات نور مجهز و حتی پیشرانه حجیم و قدرتمند بهره می‌برد نیز برای تکمیل شدن یک پروسه آفرود کفایت نمی‌کند.
اگر برای اولین‌بار است که قصد دارید وارد دنیای آفرود با موتورسیکلت شوید، بهتر است که چند نکته ساده ولی طلایی را مدنظر داشته باشید. بسیاری از موارد شاید در ظاهر بدیهی و پیش پا افتاده باشند ولی حقیقت آن است که رعایت آن‌ها علاوه‌بر افزایش لذت، تضمین ایمنی و سلامت موتورسیکلت و راکب را نیز در پی دارد. گم شدن در ناکجا آباد حتی اگر موتورسیکلت شما قوی‌ترین و مجهزترین محصول روز دنیا هم باشد، اتفاقی تلخ است. در واقع حرفه‌ای‌ها معتقد هستند که یک آفرود کامل پدیده‌ای است که تنها محدود به سخت‌افزار نمی‌شود. در ادامه با ۱۱ نکته کلیدی آفرودبازان حرفه‌ای موتورسیکلت‌ها آشنا می‌شوید.
۱.مجهز باشید
همان‌طور که در مقدمه گفتیم، یکی از نکاتی که آماتورها در آفرود گرفتارش می‌شوند فراموش کردن نکاتی حاشیه‌ای و غیر خودرویی است. غافلگیری و مواجهه با پدیده‌های پیش‌بینی نشده یکی از اصلی‌ترین مشکلات آفرودرها است. وقتی در یک جنگل دورافتاده به آنتن تلفن همراهتان نگاه می‌کنید که به کمتر از ۳ ردیف کاهش پیدا کرده، آن وقت دیگر زمانی برای فکر کردن به «کارهایی که باید می‌کردید» نیست. پیش از مقابله با این شرایط لازم است که تجهیزات لازم را به همراه داشته باشید. یک دبه خالی می‌تواند در مواقع اضطراری حیاتی باشد. شاید باورکردنی نباشد ولی از تعداد افرادی که نتوانستند سوخت اضافی را به موتورشان برسانند، متعجب می‌شوید.
۲.اهرم کلاچ را دو انگشتی کنید
در زمان راندن در مسیرهای خارج جاده‌ای ناهموار، کنترل دریچه گاز و کلاچ به شدت اهمیت دارد. برای ساده‌تر کردن این پروسه به خصوص در زمان‌هایی که روی دو پا می‌ایستید، دسته کلاچ را طوری تنظیم کنید که بتوان آن را با دو انگشت میانی هم گرفت. این تکنیک باعث می‌شود سرعت بازخورد شما در شرایط غیر قابل کنترل، بالاتر برود. از سویی دیگر تکان‌های شدید و تنش‌های حرکتی اغلب مانع از این می‌شوند که راکب‌ها از هر ۴ انگشت خود برای فشردن دسته کلاچ استفاده کند و برای تعویض دنده در شرایط اضطراری به مشکل می‌خورد.
۳.تکنیک گاز دادن و عقب کشیدن
حتی خودروها که از چهار چرخ استفاده می‌کنند نیز وقتی با سرعت بالا به محدوده شنی، گلی و یا حتی حفره‌های نسبتاً عمیق می‌رسند ناگهان دچار انحراف می‌شوند. بنابراین ناگفته پیداست که برای موتورسیکلت‌های دوچرخ این اتفاق چقدر می‌تواند غافلگیرکننده باشد. به خصوص در مدل‌های بزرگ و سنگین که در صورت واژگونی، ایستادن دوباره‌شان یک معضل دیگر است. حرفه‌ای‌ها همیشه یادآور می‌شوند که باید برای افزایش ایمنی سرعت را به اندازه کافی پایین آورد. اما در شرایط گفته شده کمی اوضاع فرق می‌کند. وقتی در مواجهه با این محدوده‌ها سرعت را افزایش می‌دهید و کمی نسبت به محور عمودی خود کج می‌شوید، در واقع در حال استفاده از پدیده ژیروسکوپی هستید. انتقال نیرو به عقب در حالی که بدن شما به زاویه مخالف منحرف شده است، باعث افزایش پایداری می‌شود.
۴.برای چرخیدن موتور را پایین بیاورید
این روش برای حرکت در خیابان با موتورسیکلت‌های معمولی کمی نامتعارف است ولی وقتی در مسیرهای خارج جاده‌ای حرکت می‌کنید متوجه می‌شوید که بازی کردن با شاسی موتور تبدیل به نزدیک‌ترین دوست شما می‌شود. چرخاندن فرمان در پیچ‌های شنی و سنگلاخی کمک خاصی به پیچیدن موتور شما نمی‌کند. برای این کار سعی کنید تا جایی که ممکن است موتور را به پایین فشار دهید. با قائم نگه داشتن بدن و سپس کمی فرمان دادن موتور پایین می‌آید. این کار نه تنها پایداری را افزایش می‌دهد بلکه لذت آفرود را هم بیشتر می‌کند.
۵.در پیچ‌ها ترمز نکنید
اساس آفرود ماجراجویی و جسارت است. اگر حس می‌کنید که برای پیچیدن کمی استرس دارید و مجبور به ترمزگیری هستید، باید بدانید که این کار می‌تواند عواقب خطرناکی را به همراه داشته باشد. چراکه در مسیرهای شنی و ماسه‌ای عملاً ترمزها کار نمی‌کنند. برای این کار پیش از ورود به مرکز پیچ سرعت را کاهش دهید. به روش قسمت قبل موتور را پایین بیاورید و سپس کمی گاز بدهید. روش فوق در واقع استفاده از پدیده فیزیکی اینرسی است. چراکه وسیله نقلیه مایل است به مسیر خود ادامه دهد و شما از این پدیده برای عبور از پیچ استفاده مثبتی می‌کنید.
۶.جایی که می‌خواهید بروید را نگاه کنید
شاید عجیب به نظر بیاید ولی نوع نگاه کردن راکب در موتورسواری خیابانی با موتورسواری آفرود بسیار متفاوت است. در خیابان راکب به جلوی خود نگاه می‌کند ولی تکنیک نگاه کردن در موتورسواری آفرود نگاه کردن به مسیر بعدی است که می‌خواهید از آن قسمت عبور کنید. کار را برای خودتان سخت نکنید. از صخره‌های بزرگ و برجسته کنار بکشید. بهترین مسیر را برای پیشروی انتخاب کنید. بدن شما سرِ شما را دنبال می‌کند و موتور هم به همین صورت. هیچ‌وقت سفت بودن یک سنگ یا صخره را آزمایش نکیند. آنقدر این تکنیک را تمرین کنید که دیگر اجرا کردنش عمدی نباشد.
۷.روی رکاب‌ها بایستید
اگر تازه وارد دنیای موتورسواری آفرود شده‌اید، شاید این کار برای شما لذت‌بخش و هیجان‌انگیز باشد ولی نکته اینجاست که بعد از مدتی قصد می‌کنید که به مسیرهای سخت‌تر و ماجراجویانه‌تر دست پیدا کنید. آن وقت است که باید با مفهوم اصلی مرکز ثقل بیشتر آشنا شوید. فنربندی در موتورسیکلت‌ها بی‌اندازه مهم هستند. با ایستادن گاه و بیگاه روی رکاب‌ها به سیستم تعلیق این اجازه را بدهید که کمی از وزن شما خلاصی پیدا کنند و بیشتر باز بشوند. این کار باعث می‌شود که مرکز ثقل موتورسیکلت تقریباً ثابت بماند و سواری راحت‌تری را در پیش داشته باشید.
۸.وزنتان را به طرف مخالف بیاندازید
شاید در فیلم‌های مسابقات دریفت با موتور دیده باشید که راکب‌ها کاملاً به سمت مخالف خم می‌شوند. این حرکت یکی از کلیدی‌ترین روش‌های پیچیدن در پیچ‌های تند علیرغم سرعت بالا است. حالا در شرایط خارج جاده‌ای به اینها مسیر ناهموار نیز اضافه می‌شود. وقتی وارد پیچ می‌شوید نیروی گریز از مرکز می‌خواهد شما را از محور پیچیدن خارج کند. اما وقتی به سمت مخالف به سمت بیرون پیچ خود را متمایل می‌کنید این نیرو را تا حد زیادی خنثی کرده‌اید. لازمه این کار تمرین برای فشار آوردن روی رکاب بیرونی است. در نظر داشته باشید که تمام این روش‌ها برای حفظ تعادل است.
۹.در پیچ‌ها تا می‌توانید جلو بروید
چرا اغلب نکات طلایی برای موتورسواری آفرود در زمان پیچیدن است؟ پاسخ به این سوال واضح است. وقتی فرمان را می‌چرخانید بخشی از نیرو می‌خواهد هم‌چنان به مسیر مستقیم ادامه دهد. تصور کنید در مسیرهای ناهموار و ناپایدار که اصطکاک بین تایر و سطح به شدت پایین آمده، این پدیده چقدر می‌تواند آسیب‌رسان باشد. برای افزایش تعادل و پایداری به خصوص در زمان پیچیدن سعی کنید درست برعکس زمانی که می‌خواهید پرش کنید، جلو بیایید و پاهای خود را به بدنه موتورسیکلت نزدیک کنید. وزن بیشتر برابر است با کشش بیشتر. در واقع با عقب و جلو بردن بدنتان روی زین مرکز ثقل موتورتان را مدام بر حسب شرایط تغییر می‌دهید.
۱۰.نفر پشت سری را هدایت کنید
در آفرودهای گروهی وظیفه هر راکب این است که نفر پشت سری خود را نسبت به موانع پیش رو راهنمایی کند. مطمئن باشید که موتورسوار پشت شما نیز از مانعی که از آن عبور کرده‌اید، رد شده است. اگر همه از این قاعده پیروی کنند هیچ‌کس با مانعی برخورد نمی‌کند و فرصت واکنش برای هشدارها را دارد. حتی اگر شما نفر یکی مانده به آخر هم باشید باید سرعت خودتان را کم کنید تا نفر آخر هم از گروه جدا نشود. این یعنی نفر جلوی شما نیز سرعت خود را کم کرده است و به همین ترتیب تا رهبر گروه.
۱۱.تعداد آفرودرها را اعلام کنید
در مسیرهای آفرود که به صورت رفت و برگشت هستند، راکب‌های مقابل اطلاعی از تعداد اعضای گروه شما ندارند. می‌دانید این به چه معناست؟ وقتی رهبر گروه آفرود مقابل شما به تصور اینکه دیگر موتورسیکلتی مقابلش نیست سرعت می‌گیرد، آن وقت ناگهان با یک موتورسوار پیش‌بینی نشده تصادف می‌کند. خیلی سریع و حرفه‌ای با انگشتانتان تعداد نفرات پشتی خود را به نفر یا نفرات جلو اعلام کنید. وقتی نفر به نفر یا نفرات به نفرات می‌خورند هیچ اطلاعی از تعداد آفرودرهای بعدی ندارند. این برای افزایش سرعت ایمن کاملاً خطرناک است